Browser issue

It looks like the browser you're using doesn’t work well with our website. For a better experience, please update to the latest version of Chrome, Edge, Firefox or Safari.

DCS hero logo

Te reo Māori

Te Whakataki i te Depositor Compensation Scheme (DCS).

He aha te Depositor Compensation Scheme (DCS)?

Ka tiakina koe e te Depositor Compensation Scheme (DCS) atu ki te $100,000 ki te mūhoretō kaipupuri monikuhu, mēnā e puritia ana tōmoni ki ngā pūtea whakamaru-DCS.

He kaupapa kāwanatanga te DCS, nā ngākaipupuri monikuhu te pūtea tautoko, ā, ko Te Pūtea Matua (RBNZ) te kaiwhakahaere.

He aha i hira ai te DCS?

Ina mūhore tētahi kaipupuri monikuhu o Aotearoa, ka parematatia te kaikuhumoni e te DCS atu ki te $100,000. 

Mā te DCS ka whakapono ngā kaikuhumoni e tiakina ana ā rātou moni, e tūwhena ake ai te pūnaha ahumoni o Aotearoa.

E whakarato ana ngā whenua maha o te ao i te whakamarutanga pēnei ki ngā kaikuhumoni. 

He aha te 'kaipupuri monikuhu'?

Ko ngā kaipupuri monikuhu ko ngā pēke, uniana whakanama, manatōpū hanga whare, me ngā umanga ahumoni ka whiwhi monikuhu mai i te tangata. 

He aha te 'kaikuhumoni'?

He tangata ka pupuri i ana moni, ka puritia rānei ana moni e tētahi atu, ki te pūtea e tiakina ana e te DCS. Ko ngā pūtea kurutete, penapena, whakamōhio, me te kuhunga tūmau ēnei.

Āhea mana ai te DCS?

Ka mana te DCS ā te 1 o Hūrae 2025.

Ka pēhea au e mōhio mēnā e whakamarutia ana taku moni?

He aunoa te whakamaru i tō moni mehemea  kei roto i tētahi pūtea i raro i te maru o te DCS, pērā i te:

  • Pūtea kurutete
  • Pūtea penapena
  • Pūtea whakamōhio
  • Kuhunga tūmau

Atu i te 1 o Hūrae 2025, e herea ana tō kaipupuri monikuhu ki te whakaatu i te rārangi o ngā monikuhu whakamaru-DCS ki tā rātou paetukutuku. Kōrero ki tō kaipupuri monikuhu mēnā kāore koe i te tino mōhio mēnā e whakamarutia ana tō moni.

Kāore ētahi kaikuhumoni i te māraurau ki te DCS, tae atu ki ngā tari kāwanatanga. 

Rapua he kōrero anō ki dcs.govt.nz

He aha ngā mea kāore e tau ki raro i te maru o te DCS?

Kāore ētahi pūtea e tau ki raro i te maru o te DCS, pērā i ngā moni e puritia ana ki:

  • Ngā monihere me ētahi atu hautaonga tauhokohoko
  • Ngā kaupapa haumi whakahaere (tae atu ki te Kiwisaver me ētahi atu kaupapa penihana he kaupapa haumi whakahaere hoki)
  • Ngā pūtea moni tāwāhi

Kōrero ki tō kaipupuri monikuhu mēnā kāore koe i te mōhio mēnā kei raro tō moni i te maru o te DCS.

Me utu ahau i te whakamaru o te DCS?

Kāore he utu mēnā e puritia ana ō moni ki ngā pūtea whakamaru-DCS. Ka kohi te RBNZ i tētahi utu mai i ngā kaipupuri monikuhu hei utu i te DCS.

Me pēhea taku tūhono atu?

Kāore he mahi māu e noho ai koe ki raro i te maru o te DCS mēnā e puritia ana ō moni ki tētahi pūtea whakamaru-DCS. Ka tīmata aunoa te noho whakamaru ā te 1 o Hūrae 2025.

Ki hea rapu ai i ētahi mōhiohio anō?

Kōrero ki tō kaipupuri monikuhu, haere rānei ki dcs.govt.nz

E hia ngā moni ka whakamarutia?

Mā ngā tūāhuatanga e whai ake nei e whakaatu i te āhua o te tātaitia o te utu paremata inae nei e whakaatu i te āhua o te tātaitia o te utu paremata ina  mūhore te kaipupuri monikuhu.

Candice illustrationCandice (pūtea kotahi)

$2,500 ngā moni a Candice kei tētahi pūtea kurutete ki Pēke A.

Kāore he pūtea anō ki te Pēke A, ki tētahi atu kaipupuri monikuhu rānei.

Ka parematatia a Candice ki te $2,500 ina mūhore a Pēke A.

Tui thinking about moneyTūī (e rua ngā pūtea)

$500 ngā moni a Tūī ki te pūtea kurutete ki Pēke B.

$3,000 ngā moni a Tūī ki te kuhunga tūmau ki Pēke B.

Ka parematatia a Tūī ki te $3,500 ina mūhore a Pēke B.

Tātaitanga: $500 + $3,000 = $3,500

Rashmi and Aiden illustrationsRashmi & Aiden (pūtea takitahi me te pūtea hono)

550 ngā moni a Rashmi ki te pūtea kurutete ki te Manatōpū Hanga Whare B. 

$8,000 ā Aiden ki te pūtea penapena ki te Manatōpū Hanga Whare B.

$20,000 ngā moni a Rashmi rāua ko Aiden ki tētahi pūtea penapena hono ki te Manatōpū Hanga Whare B.

Ka parematatia a Rashmi ki te $10,550 mēnā ka mūhore te Manatōpū Hanga Whare B.
Tātaitanga: $550 + ($20,000/2) = $10,550

Ka parematatia a Aiden ki te $18,000 mēnā ka mūhore te Manatōpū Hanga Whare B.
Tātaitanga: $8,000 + ($20,000/2) = $18,000

Rawhiri illustrationRāwiri (pakihi kiritahi)

He kaipupuri pakihi iti a Rāwiri (ehara te pakihi i te pakihi manatōpū) e pupuri ana i te $10,000 ki te pūtea kurutete pakihi ki te Uniana Whakanama C. 

E pupuri ana a Rāwiri i te $5,000 ki te pūtea penapena whaiaro ki Uniana Whakanama C.

Ka parematatia a Rāwiri ki te $15,000 mēnā ka mūhore te Uniana Whakanama C.
*Tātaitanga: $10,000 + $5,000 = $15,000