O le a le Polokalame Taui a le Tagata teu?
O le Polokalame Taui a le Depositor (DCS) e aofia ai oe e oo atu i le $100,000 pe a le manuia lau tagata teu tupe, pe a teu au tupe i teugatupe puipuia e le DCS.
O le DCS ose polokalame a le Malo e faatupe e le au teu tupe ma faafoeina e le Faletupe Faasao o New Zealand – Te Pūtea Matua (RBNZ).
Aisea e taua ai le DCS?
Afai e le manuia se tagata e teu tupe a Niu Sila, e tuuina atu e le DCS i latou e teu tupe le taui e oo atu i le $100,000.
O le DCS e maua ai e le au teu tupe le talitonuga o loʻo puipuia a latou tupe, faʻaopoopo i le mautu o le faiga o tupe a New Zealand’s.
O le tele o isi vaega o le lalolagi o loʻo ofoina atu le puipuiga tutusa i tagata teu tupe.
O le a le ‘tagata e teu tupe’?
O tagata teu tupe e aofia ai faletupe, iuni faaunetupe, sosaiete fau fale, ma kamupani tau tupe e ave tupe teu.
O le a le tagata teu tupe?
So’o se tasi o lo’o taofia a latou tupe, pe o lo’o taofia a latou tupe mo i latou, i totonu o se teugatupe e puipuia e le DCS. E aofia ai fa’atauga, fa’asao, fa’aaliga, ma fa’amatalaga tupe teu fa’avaitaimi.
O afea e amata faamamaluina ai le DCS?
O le DCS e amata faamamaluina i le aso 1 Iulai 2025.
E fa’afefea ona ou iloa pe o puipuia la’u tupe?
O au tupe e otometi lava ona puipuia pe afai o lo’o i totonu o se teugatupe e ufiufi e le DCS, e pei o le:
- Teugatupe o fefa’atauaiga
- Teugatupe Fa’asaoina
- Teugatupe o fa’asilasilaga
- Teu tupe teu mo vaitaimi
Mai le aso 1 Iulai 2025, e mana’omia e lau tagata e teu tupe le i ai o se lisi o tupe teu fa’apipi’i DCS i la latou upega tafa’ilagi. Siaki lau tagata e teu tupe pe afai e te le o mautinoa pe puipuia au tupe.
O nisi tagata teu tupe e le agavaa mo le DCS, e aofia ai lala sooupu a le malo.
Saili atili ile dcs.govt.nz
O a mea e le o aofia i le DCS?
O nisi tupe e le puipuia e le DCS, e aofia ai tupe o loʻo taofia i totonu:
- Pone ma isi oloa e mafai ona fa’atau atu
- Polokalame fa’afaigaluega fa’afoe (e aofia ai le KiwiSaver ma isi polokalame supaaneueta o lo’o fa’atautaia polokalame fa’afaigaluega)
- Teuga tupe mai fafo
Talanoa ma lau tagata e teu tupe pe afai e te le mautinoa pe o puipuia au tupe e le DCS.
E tatau ona ou totogia le puipuiga a le DCS?
E leai se tau tuusa’o ia te oe pe a e taofia lau tupe i teugatupe e puipuia e le DCS. O le a aoina e le RBNZ se lafoga mai tagata e teu tupe e fa’atupe ai le DCS.
E faapefea ona ou saini?
E te le tau faia se mea e puipuia ai e le DCS pe afai o lo’o teuina au tupe i teugatupe puipuia e le DCS. E otometi lava ona fa’apipi’i le ufiufi ile aso 1 Iulai 2025.
O fea e mafai ona ou maua ai nisi fa’amatalaga?
Talanoa ma lau tagata teu tupe pe asiasi i le dcs.govt.nz
E fia se tupe e puipuia?
O fa’ata’ita’iga o lo’o mulimuli mai o lo’o fa’aalia ai pe fa’afefea ona fa’atatauina le taui pe a tupu se fa’aletonu e teu ai tupe.

Rashmi & Aiden (tupe ta’ito’atasi ma fa’atasi)
Rashmi e $550 i totonu o se teugatupe faapisinisi ma le Building Society B.
Aiden e $8,000 i totonu o le teugatupe a le Building Society B.
Rashmi & Aiden e $20,000 i se teugatupe soofaatasi ma le Building Society B.
O le a totogi ia Rashmi $10,550 pe a le manuia le Building Society B.Fa’atatau: $550 + ($20,000/2) = $10,550
E $18,000 le taui o Aiden pe a le manuia le Building Society B.Fa’atatau: $8,000 + ($20,000/2) = $18,000

Rawiri (tagata faioloa to’atasi)
O Tavita o se tama’i pisinisi e ana pisinisi (e le o tu’ufa’atasia le pisinisi o se kamupani) o lo’o teuina le $10,000 i totonu o se teugatupe fa’apisinisi i le Credit Union C.
O loo teuina foi e Tavita le $5,000 i totonu o se teugatupe a le tagata lava ia i Iuni Faaunetupe C.
E $15,000 le taui o Tavita pe a le manuia le Credit Union C.Fa’atatau: $10,000 + $5,000 = $15,000